Inhoud:

• Wat is suiker?
• De invloed van witte suiker op het menselijk lichaam
• Gezondere alternatieven voor witte suiker

We horen al jaren over de schadelijke effecten van suiker op ons lichaam, maar toch consumeren we het nog steeds in overmatige hoeveelheden. Geen wonder, want het is gewoon overal aanwezig. We voegen het een paar keer per dag toe aan koffie en thee. We vinden het niet alleen in snoep, maar ook in yoghurt, brood, ketchup en sterk bewerkte voedingsmiddelen. Wat is suiker en welke effecten heeft het op ons lichaam?

Wat is suiker?

Suiker is een koolhydraat, dat wil zeggen de fundamentele energiebron voor het menselijk lichaam, en het product van de koolhydraatvertering, namelijk glucose, is noodzakelijk voor het soepel functioneren van het centrale zenuwstelsel. Suiker die van nature voorkomt in fruit en groenten maakt bijna sinds het begin van de mensheid deel uit van het menselijke dieet. Deze van nature voorkomende koolhydraten in fruit en groenten zijn glucose en fructose. Voedsel-suiker is sacharose, het heeft de vorm van witte, zoete en gemakkelijk oplosbare kristallen. Het wordt gewonnen uit suikerriet of suikerbieten – riet- en bietsuiker verschillen niet in structuur en eigenschappen.

De invloed van witte suiker op het menselijk lichaam

Suiker is levensbelangrijk in ons lichaam. Het is een energiebron, brandstof voor onze hersenen en we hebben ongeveer 130 gram glucose per dag nodig om goed te functioneren. Ons lichaam haalt energie niet alleen uit suiker, maar ook uit andere chemische verbindingen die het kan omzetten in glucose. Volgens de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie mag de dagelijkse suikerinname niet meer dan 50 gram (12 theelepels) bedragen en moet het dieet gebaseerd zijn op complexe koolhydraten, dat wil zeggen die in volkorenproducten, peulvruchten, groenten en fruit voorkomen. Dit soort suikers worden langzamer afgebroken dan enkelvoudige suikers en dankzij hen voelen we ons veel langer verzadigd, blijft de bloedsuikerspiegel stabiel. In tegenstelling tot enkelvoudige suikers veroorzaken ze ook geen snelle stijging van de bloedsuikerspiegel en voorzien ze het lichaam van vitamines en mineralen. Enkelvoudige suikers, oftewel witte suiker, zijn eigenlijk een bron van lege calorieën die leiden tot een snelle stijging van de bloedsuikerspiegel en een daaropvolgende snelle daling. Dit is een van de redenen waarom het een slechte reputatie heeft gekregen. Overmatige consumptie draagt bij aan:

• Risico op het ontwikkelen van type 2 diabetes,
• Risico op hart- en vaatziekten,
• Ontstaan van insulineresistentie,
• Stoornissen in het endocriene systeem,
• Overgewicht of obesitas,
• Ontwikkeling van cariës,
• Ontwikkeling van huidaandoeningen zoals acne.

Gezondere alternatieven voor witte suiker

Tegenwoordig kennen we veel suikervervangers die net zo zoet zijn, tegelijkertijd gezonder en niet zoveel lege calorieën leveren. Ze zijn geschikt voor mensen die gezond willen eten, diabetici of mensen met hart- en vaatziekten. De populairste zijn:

• Xylitol - berken suiker gewonnen uit berkenbast - lijkt qua smaak en uiterlijk sterk op gewone tafelsuiker, maar bevat tot 40% minder calorieën. Bovendien heeft het een lage glycemische index en kan het daarom door diabetici worden gebruikt. Xylitol heeft ook antimycotische en bactericide eigenschappen en prebiotische eigenschappen. Het is perfect voor koffie, thee en bakken (behalve gistdeeg, omdat het de gist niet activeert),
• Stevia – wordt gemaakt van de bladeren van Stevia, een plant die in Zuid-Amerika voorkomt. Het is tot 300 keer zoeter dan suiker en bevat tegelijkertijd geen calorieën. Het bevordert de gezondheid, heeft antimycotische en bactericide eigenschappen, verbetert de werking van het immuunsysteem en verlaagt de bloeddruk. Het gebruik ervan heeft geen invloed op de bloedsuikerspiegel en is daarom veilig voor diabetici. De smaak is erg zoet, maar vrij karakteristiek en iets anders dan de smaak van suiker. Het is verkrijgbaar in de vorm van granulaat, vloeistof, poeder en gedroogde bladeren.
• Erythritol – ontstaat bij de fermentatie van glycerine. Hoewel het eruitziet als gewone witte suiker, is het minder zoet. Het bevat slechts 20 kcal per 100 g, verhoogt de bloedsuikerspiegel niet en heeft een glycemische index van nul, waardoor het veilig is voor diabetici. Het vertoont geen bijzondere gezondheidsbevorderende eigenschappen en wordt volledig via de urine uit het lichaam uitgescheiden,
• Ahornsiroop – gewonnen uit esdoornstammen, Canadese ahornsiroop bevat geen conserveermiddelen, is zoet, lekker en zeker gezonder dan gewone suiker, het bevat niet alleen lege calorieën, maar ook talrijke stoffen die een positieve invloed hebben op onze gezondheid. Het verbetert onder andere de immuniteit. Het is echter vrij calorierijk en heeft een vergelijkbare glycemische index als witte suiker, waardoor het niet wordt aanbevolen voor diabetici.
• Tagatose – een suiker gewonnen uit lactose, is bijna zo zoet als sacharose en bevat tegelijkertijd veel minder calorieën – 150 per 100 g, en een lage glycemische index van 7,5. Daarom kan het ook door diabetici worden geconsumeerd.

In het belang van onze gezondheid en ons welzijn zouden we de consumptie van witte voedingssuiker moeten beperken, die vooral in combinatie met sterk bewerkte voedingsmiddelen die rijk zijn aan ongezonde vetten, kan bijdragen aan het ontstaan van welvaartsziekten zoals type 2 diabetes, atherosclerose en andere hart- en vaatziekten. Des te meer omdat de keuze aan gezondere vervangers echt groot en gemakkelijk verkrijgbaar is.